‘Zorgplanning’ … wat is dat?
Dankzij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en technieken lijken de mogelijkheden van de medische wereld bijna onbeperkt. Toch komt er vroeg of laat een eind aan ons leven. Dit kan heel plots gebeuren of door een geleidelijke achteruitgang van je gezondheid.
Waarschijnlijk ben je nu nog niet bezig met nadenken over wat er allemaal met jou of anderen kan gebeuren.
Nadenken over hoe je jouw toekomstige medische zorg en behandelingen ziet, noemen we ‘vroegtijdige zorgplanning’. Vroegtijdig omdat je erover nadenkt vóór de situatie zich voordoet. Zorgplanning omdat je nu al zaken vastlegt rond jouw behandelingen en wensen voor het geval je in de toekomst zelf je wensen niet meer kan uiten.
Waarom nu al nadenken over later?
Heb je al eens nagedacht over welke behandelingen je later wel of niet meer zou willen? Wat als je ongeneeslijk ziek bent of ondraaglijk psychisch lijdt? Hoe wil jij dan verder leven? Wil je later naar een woonzorgcentrum of wil je liever maximale thuiszorg? Wat als je zwaar hulpbehoevend bent? Wil je dan nog naar het ziekenhuis of wil je nog gereanimeerd worden? Wil je begraven of gecremeerd worden?
Het is belangrijk deze denkoefening op tijd te maken.
Door zelf op voorhand stil te staan bij wat je zelf wenst en wat net niet, kan je een signaal geven aan je familie en jouw behandelend arts en omtrent je visie op levenskwaliteit en levenseinde. Je kan op elk moment jouw mening herzien of bijstellen.
Wanneer?
Zolang je gezond bent en je je goed voelt, lijkt dit ‘overbodig’. Vaak wordt gezegd: ‘Waarom zou ik me nu al zorgen maken?‘, ‘We zullen wel zien’ of ‘mijn kinderen zullen wel voor mij beslissen’.
Beslissingen nemen in de plaats van iemand anders, is niet eenvoudig en emotioneel heel zwaar. Misverstanden zijn zeker niet uitzonderlijk en daarom is het goed dat je op voorhand je wensen uitdrukt.
Vroegtijdige zorgplanning kan op elke leeftijd, op elk moment in je leven en kan ook op elk moment worden bijgestuurd of aangevuld.
Wat kan je vastleggen?
Vroegtijdige zorgplanning is veel ruimer dan afspraken omtrent therapiebeperking en/of levenseindezorg.
Het opstellen van een negatieve wilsverklaring, een wilsverklaring euthanasie en wensen rond begrafenis kunnen hier wel deel van uitmaken.
Al deze zaken kan je laten vastleggen in standaard documenten.
Met wie bespreken?
De huisarts
De huisarts is, naast jezelf, een heel belangrijke partij. Hij/zij helpt je bij medische beslissingen. Het is dan ook een voorwaarde dat hij/zij op de hoogte is van je wensen.
Familie en vrienden
Zij zullen mogelijks als plaatsvervanger moeten optreden als je zelf geen beslissingen meer kunt nemen. Je kunt hen over je wensen, angsten, toekomstvisie … vertellen. Je stelt best ook een ‘vertegenwoordiger’ (*) aan. Dit is een persoon die je zelf kiest (familie, vriend, kennis …) en waarvan je overtuigd bent dat deze, wanneer er het toe doet jouw gemaakte beslissingen tot uitvoer zal laten komen.
Je kan, ongeacht je leeftijd, ook een beroep doen op de thuiszorgcoördinator.
Let wel! Vroegtijdige zorgplanning en het invullen van de nodige documenten gebeurt altijd in overleg met de huisarts.
(*) ‘Vertegenwoordiger’: Dit is de persoon die jij aanduidt en optreedt in jouw naam als jij niet meer in staat bent je wil te vormen of uit te drukken. Soms wordt een vertegenwoordiger verward met iemand waaraan je een volmacht geeft en die je zaken behartigt. Dat is het niet.
